Eindtermen "Vrije Wil" (Filosofie VWO 2012)
Uitwerkingen van het filosofie examenonderwerp "Vrije Wil" voor vwo 2012 tot en met 2015.
Wie ik zelf ben
- Friedrich Hetingse
- Ik volg een hbo studie filosofie. In mijn vrije tijd geef ik bijlessen filosofie. Ik werk in heel Nederland: voel je welkom!
donderdag 12 april 2012
45. De kandidaten kunnen uitleggen wat er problematisch is aan het gebruik van het hiërarchische model van Frankfurt om ons spreken over de vrije wil te verklaren.
Een probleem bij dit hierarchische model zou kunnen zijn dat je twee conflicterende tweede-ordeverlangens hebt: wat doe je dan? Volgens Frankfurt moet je (wanneeer tweede-orde verlangens niet met elkaar in harmonie zijn)de hierarchie dan uitbreiden door derde-orde verlangens te creeren (en als het moet vierde, vijfde en zesde-orde verlangens). Je kunt je afvragen of dit niet leidt tot eindeloze regressie (de hierarchie wordt groter en groter). Frankfurt wuift deze kritiek weg: zodra je geen conflicterend niveau hebt bereikt houdt de regressie op
44. De kandidaten kunnen beargumenteren waarom de theorie van Frankfurt aantrekkelijk is voor aanhangers van het determinisme.
Frankfurt stelt dat onze verlangens draaien om liefde. Alle verlangens die in overeenstemming zijn met wat je liefhebt zijn van jezelf. Dit spreekt een determinist aan, omdat wat je liefhebt volgens Frankfurt dus al vastligt. Omdat dit vastligt kun je dus niet spreken over een vrije wil: het was het altijd al duidelijk dat wat je lief zou hebben (en daarmee dus wat je zou verlangen in je leven).
43. De kandidaten kunnen aangeven wat volgens Frankfurt het verschil is tussen eerste- en tweede orde verlangens en daarbij uitleggen hoe dit onderscheid een rol speelt in het spreken over de vrije wil.
Onderscheid maken tussen een verlangen van jezelf en een verlangen niet van jezelf is lastig. Frankfurt denkt slim te zijn door te stellen dat verlangens verschillende ordes hebben. Hij bedenkt hoe verlangens samehangen en verzint een structuur:
Eerste orde verlangen = ik wil fastfood eten
Tweede orde verlangen = ik wil niet dat ik fastfood wil eten
Abonneren op:
Reacties (Atom)