Er zijn vier redenen voor strafvervolging:
- Opvoeding: straf kan de misdadiger veranderen
- Afschrikking van anderen: voorkomt criminaliteit bij anderen
- Bescherming van samenleving: gevangene kan in de gevangenis de samenleving kwaad doen
- Vergelding: er wordt een rekening vereffend
Terwijl de eerste redenen pragmatisch van aard zijn, is de laatste meer principieel van aard en beroept het zich op het filosofisch idee van morele verantwoordelijkheid. Het idee dat mensen gestraft moeten worden als ze moreel verantwoordelijk zijn voor een misdaad, om op die manier een schuld in te lossen noemt men retributieve rechtvaardigheid. Het sluit tegelijkertijd goed aan bij een ander principe van rechtvaardigheid: de zwaarte van de straf moet in verhouding staan tot de ernst van de misdaad. Hoe hoger de schuld, hoe zwaarder de last moet zijn om de schuld in te lossen.
